Deze maand zijn leerlingen van zowel het LAB – Gedreven Onderwijs als het Sint-Jan Berchmansinstituut (SJABI) uit Puurs – Sint-Amands rondgegaan met een thermografische camera om warmteverliezen in hun gemeente in kaart te brengen. Het schoolproject werd aangestuurd door intercommunale IGEMO, partner van Stronghouse, een Europees project binnen het subsidieprogramma Interreg Noord-Zee Regio, dat loopt van januari 2020 tot december 2022.

Leerlingen van het SJABI scannen op warmteverliezen in hun school
Leerlingen van het SJABI scannen op warmteverliezen in hun school.

Warmteverlies in beeld

Wanneer het kouder is dan 10°C, kan je met een thermografische camera vlot warmteverliezen opsporen. De leerlingen kregen eerst een korte opleiding en scanden hun eigen schoolgebouw en een aantal gemeentegebouwen als oefening. Daarna kregen ze de camera’s mee naar huis, om ook in hun eigen woning of buurt op ontdekking te gaan.

De resultaten bleven niet uit: in Sint-Amands merkten de zesdejaars wetenschappen-wiskunde van het LAB-Gedreven Onderwijs op hoeveel woningen nog enkel glas hebben. Ook zagen ze veel warmtelekken in daken en koudebruggen in gevels. Hun leerkracht fysica, Ann Verley, was aangenaam verrast hoe snel de leerlingen weg waren met de warmtebeeldtechnologie: “De camera is eenvoudig te bedienen, maar toch moet je opletten met de interpretatie van de beelden. De context van de woning en de omgevingsfactoren zijn erg belangrijk bij de analyse van de beelden. Dit project was een interessante en interactieve manier om met fysica en het klimaat bezig te zijn.”

De leerlingen van het zesdejaars elektromechanica en zevendejaars industriële onderhoudstechnieken gingen in het centrum van Puurs aan de slag. Zij zagen hoe het beter kan op een aantal van hun campussen, waar er nog enkel glas te vinden is. “Gelukkig is de school alles stelselmatig aan het renoveren. Zo is er vorig jaar een gebouw op campus Schuttershof helemaal gestript en grondig gerenoveerd. Met de thermografische camera hebben we gezien dat er nu nog amper warmteverliezen zijn.” zegt Gunter Vandenbergh, leerkracht elektromechanica. “En toen ik bij mij in de straat aan het scannen was, zag ik dat een buurman een warmtelek had in zijn dak. Hij is meteen aan de slag gegaan, om zijn dak beter te isoleren. Het is fijn om te zien wat voor impact de warmtebeeldcamera kan hebben.

CO2-neutraal tegen 2050

Europa wil in 2050 klimaatneutraal worden. Het uiteindelijke doel is om zoveel mogelijk CO2 uit de lucht te krijgen. Het is daarom belangrijk dat àlle woningen energiezuinig worden. Warmteverliezen vermijden is dus de boodschap. Tegen 2050 wil de Vlaamse overheid dat elke woning energielabel A haalt op zijn EPC. Concreet betekent dit een energieverbruik van maximaal 100 kWh/(m² jaar).

Via het project Stronghouse wil intercommunale IGEMO de gemeenten ondersteunen om de energetische renovatie bij particuliere woningen aan te moedigen en te versnellen. Het doet dit onder de naam van Stekr, een dienstverlening naar de burger toe. Stekr werd in juni 2020 gelanceerd als gratis platform voor woningadvies in 8 gemeenten, waaronder Puurs – Sint-Amands. Het bundelt de reeds bestaande dienstverleningen van de Woonwinkel, het Woonloket en het Energiehuis in één merk.

Met het Stronghouse project willen we het energieverhaal naar de gemeenschap brengen. We vinden het heel belangrijk dat er niet alleen bewustwording maar ook kennis overgedragen wordt. Op deze manier komen ook familieleden, kennissen en buren in contact met dit energieverhaal.” Evelien Impens, projectcoördinator Stekr

“Tegen 2050 zouden de gebouwen van de gemeente CO2-neutraal moeten zijn. Renoveren is geen gemakkelijk verhaal en we hebben nog veel werk voor de boeg, maar dit rapport van Stekr zal helpen om een stappenplan op te stellen,” zegt Raf De Blaiser, Schepen van Wonen, na de overhandiging van de resultaten van het Oud Gemeentehuis in Sint-Amands.

Alex Goethals, Schepen van Klimaat en Duurzaamheid, kwam de resultaten van de leerlingen van het SJABI bekijken. Hij is erg blij met de inzet van alle leerlingen: “We hebben in de gemeente Puurs – Sint-Amands al veel CO2 bespaard via zonnepanelen en het dimmen van de straatverlichting, maar de tijd dringt om ook oude woningen energetisch te renoveren. Dit is één van de aandachtspunten van het klimaatactieplan van onze gemeente. De jongeren helpen mee om de bevolking te sensibiliseren. We denken met dit project een sneeuwbaleffect te creëren en we zijn blij dat onze bewoners beroep kunnen doen op de diensten van Stekr.”

Stronghouse en Stekr

Wie zelf met vragen rond renovatie zit, kan op www.stekr.be handige tips en tricks vinden en meer te weten komen over premies, leningen en renovatieadvies aan huis of een adviseur contacteren. Deze dienstverlening is gratis.

Via Stronghouse zet IGEMO in op het opsporen en tegengaan van warmteverliezen via thermografie. Met deze techniek wil IGEMO inwoners sensibiliseren en overtuigen om hun woning energiezuiniger te maken. Burgers die een gratis thermografische scan aanvragen, krijgen bovendien (vrijblijvend) gepersonaliseerd advies en opvolging. Scholen en vrijwilligers gaan, na een opleiding, mee de straat op om de aangevraagde scans van de woningen te maken. Voor inwoners die drempels ervaren om tot renovatie over te gaan, worden groepsessies georganiseerd. Via onderzoek en begeleiding bekijken we welke drempels ze ervaren en hoe deze weggenomen kunnen worden.

In onze regio loopt het project in Berlaar, Bornem, Duffel, Puurs-Sint-Amands, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek. In Europa nemen steden, gemeenten, provincies, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en kennisinstellingen uit Vlaanderen, Nederland, Duitsland, Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en Zweden deel aan het project.

Met de steun van:

Logo Interreg North Sea Region Stronghouse, een initiatief van de Europese Unie
Het logo van Vlaanderen