Valorisatie en herinventarisatie van de inventaris bouwkundig erfgoed

Regio Rivierenland bewaart een schat aan bouwkundig erfgoed. Naast grote monumenten, zoals het begijnhof van Lier, Cinema Plaza in Duffel, Kasteel Zellaer in Bonheiden, de Tegelfabriek Rottiers te Willebroek of het gemeentehuis van Putte, staan er ook allerlei kleinere gebouwen met erfgoedwaarde op de inventaris van het onroerend erfgoed. Denk maar aan de vele historische hoeven, kapelletjes, rijkelijk gedecoreerde burgerhuizen of de talrijke arbeiderswijken en kleinschalige dorpswoningen die onze regio kenmerken.

Sinds 2015 zijn steden en gemeenten zelf verantwoordelijk voor het adviseren van vergunningen voor gebouwen, opgenomen op deze inventaris. Sinds de vaststelling ervan in 2019, zijn de eigenaars -samen met het lokaal bestuur- ook verantwoordelijk voor de zorg van de opgenomen erfgoedrelicten. Wanneer er bijvoorbeeld een vergunning voor ingrijpende verbouwingen of sloop wordt aangevraagd, moet de stad of gemeente specifieke aandacht aan de erfgoedwaarden besteden.

Daarom is het belangrijk om een accuraat beeld te hebben van de bestaande erfgoedwaarden en welke delen behouden moeten blijven. Hiervoor slagen de gemeenten Bonheiden, Duffel, Lier, Putte en Willebroek de handen in elkaar met de IOED IGEMO.

Waardering op maat

Tijdens de valorisatie wordt het bouwkundig erfgoed op basis van historisch onderzoek in kaart gebracht en wordt per gebouw een waardering op maat uitgewerkt. Deze is steeds gebaseerd op de (nog) aanwezige erfgoedwaarden, waarbij de belangrijkste bouwelementen worden vermeld. Bovendien is het, dankzij de regionale aanpak, mogelijk om te panden onder te verdelen in categorieën, gaande van panden met lokaal relevante erfgoedwaarde tot beschermingswaardige panden. Hierdoor wordt een transparant kader gecreëerd, waarbinnen omgevingsdiensten efficiënt en objectief een onderbouwd besluit kunnen formuleren over verbouwingen of sloop.

Nieuw & verdwenen erfgoed

De inventaris bouwkundig erfgoed werd in 1985 voor onze regio opgemaakt door het Vlaams Agentschap Onroerend Erfgoed. Tijdens de actualisatie van deze inventaris in 2017-2018 kwamen heel wat waardevolle gebouwen naar boven die nog niet op de lijst stonden, maar wel in aanmerking komen voor een evenwaardige erfgoedbehandeling. Voor een selectie van deze panden wordt daarom een toekomstig erfgoedtraject uitgewerkt in overleg met de lokale besturen en de eigenaars. Daarnaast worden panden, waarvan de erfgoedwaarde op heden is verdwenen, uit de lijst geschrapt.

Word vrijwilliger

Wil jij mee de erfgoedinventaris verrijken en het erfgoed in jouw gemeente in kaart brengen? Dat kan! We zoeken nog speurneuzen die onbekende erfgoedgebouwen opsporen, fotografen die deze documenteren en enthousiastelingen die de historiek van dit erfgoed willen induiken.

Interesse?
Geef een seintje via erfgoed@igemo.be.